Globalizacja rynków kapitałowych sprawiła, że inwestowanie w firmy spoza Polski stało się prostsze niż kiedykolwiek wcześniej. Jednak wiele osób wciąż zastanawia się, jak bezpiecznie i legalnie zainwestować w zagraniczne spółki – np. chińskie, brazylijskie czy niemieckie – bez potrzeby zakładania rachunków maklerskich na drugim końcu świata. Odpowiedzią są ADR-y, czyli American Depositary Receipts. Są to papiery wartościowe notowane na giełdach w USA, które reprezentują akcje spółek zagranicznych.
Co to są ADR-y?
ADR-y (American Depositary Receipts) to specjalne certyfikaty emitowane przez amerykańskie banki depozytowe, które reprezentują akcje zagranicznych spółek notowanych poza USA. Dzięki nim możliwe jest inwestowanie w te spółki za pomocą amerykańskiej infrastruktury giełdowej – przede wszystkim na NYSE lub NASDAQ. W praktyce oznacza to, że kupując ADR danej firmy (np. Alibaba Group, Nestlé, NIO czy Siemens), nie musisz posiadać bezpośredniego dostępu do giełdy w Chinach, Szwajcarii czy Niemczech – wystarczy Ci dostęp do giełdy w USA, gdzie notowane są te certyfikaty.
Jak działają ADR-y?
Bank amerykański kupuje akcje zagranicznej spółki i przechowuje je w depozycie. Następnie emituje odpowiadające im ADR-y, które trafiają na rynek amerykański. Każdy ADR może reprezentować jedną akcję rzeczywistą, część akcji (np. 0,5), albo pakiet (np. 10 akcji).
Dzięki temu:
- inwestorzy z USA (i z Polski!) mogą handlować zagranicznymi firmami w dolarach,
- nie muszą się martwić o różnice stref czasowych i lokalne rynki,
- dostępne są dane finansowe i raporty zgodne z regulacjami amerykańskimi (SEC),
- handel odbywa się w języku angielskim, na znanych platformach brokerskich.
Jakie są typy ADR-ów?
ADR-y dzielą się na trzy główne poziomy:
Poziom I
Najmniej regulowany, zwykle notowany poza głównymi giełdami (tzw. OTC – over-the-counter). Firma nie musi spełniać wszystkich wymagań amerykańskiej komisji papierów wartościowych. Często służy do badania rynku USA.
Poziom II
Notowane na NYSE, NASDAQ lub AMEX. Wymagają zgodności z zasadami SEC, w tym sprawozdań finansowych w standardzie GAAP lub IFRS. Są w pełni dostępne dla inwestorów detalicznych.
Poziom III
Najbardziej rozbudowane ADR-y – spółki mogą poprzez nie prowadzić emisje akcji i pozyskiwać kapitał w USA. Zazwyczaj to największe, najbardziej renomowane firmy międzynarodowe.
Zalety inwestowania w ADR-y
- Prosty dostęp do zagranicznych spółek
Nie musisz zakładać konta u brokera w Brazylii czy Indiach – wystarczy konto z dostępem do giełdy amerykańskiej. - Rozliczenia w dolarach
Kupujesz i sprzedajesz ADR-y w USD, co upraszcza konwersję walutową i analizę kosztów. - Standaryzacja i przejrzystość
Spółki z ADR-ami na poziomie II i III podlegają rygorystycznym zasadom raportowania – to zwiększa bezpieczeństwo inwestora. - Dywidendy wypłacane w USD
Jeśli spółka dzieli się zyskiem, dywidendy trafią do Ciebie w dolarach – bez potrzeby lokalnych kont walutowych. - Szersza dywersyfikacja portfela
ADR-y dają dostęp do firm z rynków rozwiniętych i wschodzących, bezpośrednio z jednej platformy.
Wady ADR-ów
- Ryzyko walutowe podwójne – ADR-y są denominowane w USD, ale spółki bazowe działają w innych walutach – np. RMB, EUR, BRL. Zyski i straty mogą być modyfikowane przez wahania kursowe.
- Ograniczony dostęp do niektórych rynków – nie każda firma zagraniczna emituje ADR-y, zwłaszcza mniejsze lub państwowe.
- Niższa płynność – niektóre ADR-y mają niewielki obrót i szeroki spread między kupnem a sprzedażą.
- Podwójne opodatkowanie dywidend – mimo że dywidendy są wypłacane w USD, podlegają podatkom zarówno w kraju źródłowym, jak i w USA (15% po wypełnieniu formularza W-8BEN).
Jak inwestować w ADR-y z Polski?
Otwórz konto u brokera z dostępem do giełdy amerykańskiej
Możesz wybrać brokera zagranicznego (np. Interactive Brokers, eToro, DEGIRO) lub polskiego (np. mBank, XTB), który umożliwia handel akcjami na NYSE i NASDAQ.
Wypełnij formularz W-8BEN
Pozwala to uniknąć podwójnego opodatkowania w USA. W większości przypadków broker zrobi to zdalnie.
Wyszukaj ADR danej spółki
Przykład: zamiast szukać oryginalnych akcji firmy Alibaba na giełdzie w Hongkongu, wpisz ticker „BABA” – to ADR notowany na NYSE.
Przeanalizuj dokumenty spółki
ADR-y poziomu II i III wymagają publikacji dokumentów w języku angielskim na stronach SEC. Przejdź na stronę brokera i odkryj więcej na temat działalności danej firmy i jej potencjału.
Złóż zlecenie
Możesz kupić ADR jak każdą akcję – po kursie rynkowym (market) lub limitowanym (limit). Pamiętaj o prowizjach i przelicznikach walutowych.
Popularne ADR-y dostępne z Polski
Alibaba Group:
- Kraj pochodzenia: Chiny
- Ticker: BABA
- Giełda: NYSE
- Sektor: e-commerce, cloud
Tencent Holdings:
- Kraj pochodzenia: Chiny
- Ticker: TCEHY
- Giełda: OTC
- Sektor: media, gaming
Nestlé:
- Kraj pochodzenia: Szwajcaria
- Ticker: NSRGY
- Giełda: OTC
- Sektor: FMCG
NIO Inc.:
- Kraj pochodzenia: Chiny
- Ticker: NIO
- Giełda: NYSE
- Sektor: motoryzacja (EV)
Novartis:
- Kraj pochodzenia: Szwajcaria
- Ticker: NVS
- Giełda: NYSE
- Sektor: farmacja
Petrobras:
- Kraj pochodzenia: Brazylia
- Ticker: PBR
- Giełda: NYSE
- Sektor: energia
Czy ADR-y nadają się dla początkujących inwestorów?
Tak – pod warunkiem, że inwestor rozumie zasady ich działania, zna związane z nimi ryzyka i potrafi analizować spółki zagraniczne. ADR-y są wygodnym narzędziem do budowy globalnie zdywersyfikowanego portfela i świetną alternatywą dla bezpośrednich inwestycji na rynkach egzotycznych. Nie musisz znać lokalnego języka, prawa ani waluty – inwestujesz w prosty sposób, przez giełdę w Nowym Jorku, z poziomu swojego konta maklerskiego w Polsce.
ADR-y to potężne narzędzie, które pozwala polskim inwestorom sięgnąć po zagraniczne spółki z dowolnej branży i regionu świata – bez komplikacji związanych z lokalnymi giełdami. Choć wiążą się z pewnym specyficznym ryzykiem (walutowym, podatkowym, politycznym), ich zalety – dostępność, przejrzystość, wygoda – sprawiają, że warto je znać i uwzględniać w strategii inwestycyjnej. Jeśli chcesz inwestować globalnie, bez wychodzenia z domu – ADR-y mogą być właśnie tym narzędziem, którego potrzebujesz.