Firmy powinny być świadome możliwości kontroli skrzynek emailowych przez UOKiK

Opinia rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Laila Mediny, wyraźnie wskazuje, że obowiązujące prawo unijne nie stawia przeszkód dla krajowego ustawodawstwa, które upoważnia organy ochrony konkurencji do przeprowadzania kontroli firmowych pomieszczeń oraz przeszukiwania korespondencji elektronicznej. Kontrola ta może być realizowana bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody sądu, pod warunkiem że jest związana z przedmiotem prowadzonego dochodzenia.

Zastrzeżenie wynika jednak z faktu, iż przepisy danego kraju muszą precyzyjnie określać ramy prawne dla takich uprawnień oraz zapewniać odpowiednie zabezpieczenia przed możliwością nadużyć. Istotnym elementem jest również możliwość pełnej kontroli sądowej działania organu po jego zakończeniu.

Cała sprawa zainicjowana została przez portugalski odpowiednik naszego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który przeprowadził kontrolę w jednym z przedsiębiorstw. Czynności kontrolerów były zaaprobowane przez prokuraturę. W czasie kontroli zabezpieczono wiele tysięcy plików komputerowych, które zostały pozyskane z urządzeń elektronicznych pracowników we wspomnianym przedsiębiorstwie oraz ich skrzynek pocztowych.

Przedsiębiorstwo zdecydowało się zaskarżyć powyższe działania do sądu, twierdząc, że doszło do naruszenia prawa do prywatności korespondencji, wynikającego bezpośrednio z Karty praw podstawowych UE. Zwrócono uwagę na brak zgody sądu na przeprowadzenie takiej kontroli.

Pytanie o zgodność takich działań z prawem unijnym przekazano do rozstrzygnięcia Trybunałowi Sprawiedliwości UE przez portugalski sąd ds. konkurencji, regulacji i nadzoru. Rzecznik generalny TSUE nie przychylił się do zarzutów firmy, wskazując, że kontrola korespondencji mogłaby stanowić naruszenie prawa do prywatności, jednakże nie jest to regułą. Pamiętać też należy o zasadzie skuteczności, która mówi o konieczności posiadania efektywnych narzędzi umożliwiających egzekwowanie prawa unijnego, w tym przypadku z zakresu ochrony konkurencji.