W ostatnich latach zauważalny jest wzrost zainteresowania Rodzinnymi Ogrodami Działkowymi. Mając na uwadze narastającą popularność działek, warto przyjrzeć się przepisom prawno-ogrodniczym, które definiują nasze uprawnienia i obowiązki jako posiadaczy tych niewielkich skrawków zieleni. Szczególną kwestią, która często budzi wiele pytań, są zasady dotyczące usuwania drzew i krzewów. Zbadajmy, kiedy możemy to robić bez konieczności uzyskiwania zgody, a kiedy formalne pozwolenie staje się koniecznością.
Za fala wzrostu popularności Rodzinnych Ogrodów Działkowych stoi między innymi pandemia – w trudnym czasie izolacji nawet drobny kawałek ziemi mógł być kluczowy dla możliwości przebywania na świeżym powietrzu. Kiedyś to seniorzy cieszyli się największym uznaniem społeczności działkowej, spędzający wolne chwile na pielęgnowaniu ogródka i uprawie warzyw czy owoców. Teraz coraz więcej młodych ludzi dostrzega atrakcyjność posiadania własnej działki i z radością wykorzystuje je jako miejsce do spędzania wolnego czasu z rodziną.
Niemniej jednak wiele osób, zarówno doświadczonych działkowców, jak i tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z ogrodnictwem, często nie jest pewnych swoich praw i obowiązków wynikających z posiadania działki. Wycinka drzew i krzewów to jedna z kwestii, która często budzi wiele pytań. Jaki mamy zakres samodzielności w tej kwestii? Czy możemy decydować o każdej wycince na własną rękę?
Przepisy dotyczące wycinki drzew i krzewów na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych znajdują się w dwóch ustawach. Pierwsza to ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z 13 grudnia 2013 roku, ostatnio zmieniana 19 września 2020 roku. Druga to ustawa o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku, najnowsza nowelizacja weszła w życie 1 stycznia 2024 roku.
Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, usuwanie drzew lub krzewów z terenu ogólnego lub indywidualnej działki na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego musi spełniać wymogi ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku.
Art. 16 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych określa, że decyzja o usunięciu drzew lub krzewów zależy od ich lokalizacji. Jeśli rosną na terenie ogólnym, wniosek o zezwolenie na ich usunięcie składa stowarzyszenie ogrodowe. Jeśli jednak drzewa lub krzewy znajdują się na indywidualnej działce, wnioskować o ich usunięcie musi właściciel działki. Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, działkowiec jest właścicielem wszystkich nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się na działce, które zostały wykonane lub nabyte za własne środki finansowe.
Ważnym aspektem, którego wszyscy właściciele Rodzinnych Ogrodów Działkowych powinni być świadomi, jest to, że w wielu przypadkach mogą oni samodzielnie decydować o usuwaniu drzew i krzewów na swoim terenie bez obaw o jakiekolwiek konsekwencje prawne. Art. 83f ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody precyzuje, jakie drzewa i krzewy można usuwać bez konieczności uzyskiwania pozwolenia.