Gmina, będąca aktywnym podatnikiem VAT, posiada na swoim terenie otwarty zbiornik retencyjny. Jego funkcja polega na gromadzeniu i przechowywaniu nadmiaru wód opadowych, które są zbierane z okolicznych gruntów rolnych i dróg publicznych. Takie działań amelioracyjne pozwalają na poprawę zarządzania zasobami wodnymi na obszarze gminy. W roku 2024 gmina postanowiła przeprowadzić prace remontowe związane z tym obiektem, które obejmowały oczyszczanie, uporządkowanie oraz umocnienie brzegów zbiornika. Do realizacji tego zadania gmina wykorzystała środki pozyskane z funduszy unijnych.
Ulepszenia wprowadzone przy wykorzystaniu tych środków są powszechnie dostępne dla mieszkańców i służb ratowniczych, a ich korzystanie jest nieodpłatne. Gmina nie nawiązała żadnych umów najmu czy dzierżawy dotyczących zbiornika i nie ma planów w tej kwestii na przyszłość. Zasoby i usługi nabyte przez gminę w ramach realizacji inwestycji mają być wykorzystane tylko do działań, które nie podlegają opodatkowaniu VAT. Projekt zakończył się 14 czerwca 2024 roku.
Głównym wykonawcą prac była firma X, również aktywny podatnik VAT, który wystawił gminie fakturę na kwotę 369 000 zł (kwota netto: 300 000 zł, VAT: 69 000 zł). Faktura ta została otrzymana przez gminę 18 czerwca 2024 r. W relacji między gminą a firmą X nie występują żadne powiązania określone w art. 32 ust. 2 ustawy o VAT. Gmina rozlicza VAT według ogólnych zasad dla okresów miesięcznych (JPK_V7M). Pytaniem pozostaje, w jaki sposób gmina powinna rozliczyć VAT od nabytych usług remontowych dotyczących zbiornika retencyjnego?
Zgodnie z art.86 ust.1 ustawy o VAT, podatnikom przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. To oznacza, że prawo to jest dostępne tylko jeśli spełnione są określone warunki. Przepis ten wyklucza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli towary i usługi nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadkach wykorzystania ich do czynności zwolnionych z VAT lub niepodlegających temu podatkowi. Ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Ważne jest to, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług oraz rodzaju działalności gospodarczej podatnika wynika, że zakupy te zostały dokonane w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej.