Zmiany w polityce zdrowotnej: Czy palenie na balkonach będzie zakazane?

Szereg obywateli zwróciło się do Ministerstwa Zdrowia z wnioskiem o wprowadzenie restrykcji na używanie papierosów i e-papierosów na balkonach oraz przy oknach domów jednorodzinnych. Ich argumentacja oparta jest na przekonaniu, że zdrowie wielu ludzi mieszkających w blokach powinno być priorytetem nad „przyjemnością” garstki osób.

Oficjalna strona internetowa Ministerstwa Zdrowia podaje, że otrzymała petycję dotyczącą zakazania palenia wyrobów tytoniowych i e-papierosów na balkonach oraz przy oknach domów jednorodzinnych.

Autorzy petycji podkreślają, że dym tytoniowy przedostaje się do mieszkań, zagrażając zdrowiu niewinnych osób, w tym dzieci. Argumentują, że osoby niepalące są zmuszone do wdychania dymu od osób palących na balkonach. Dodatkowo, nie mogą one swobodnie korzystać z balkonów ze względu na szkodliwe działanie dymu papierosowego. Wielu starszych ludzi, którzy nie mogą opuszczać swoich domów, traci przez to jedyną możliwość kontaktu ze światem zewnętrznym.

Przywołują również fakt, że pomimo prywatnej własności balkonu, rozchodzący się dym zagraża zdrowiu innych, zmuszając ich do niechcianego wdychania toksycznego dymu. Wyraźnie wskazują na niechęć wspólnot i spółdzielni do wprowadzenia takiego zakazu do swoich regulaminów, twierdząc, że nie mają wystarczającego wsparcia prawnego ze strony państwa. Jako przykład podają Litwę, która w 2021 r. wprowadziła zakaz palenia na balkonach. Autorzy petycji apelują: „Teraz czas na nas!”. Na Litwie wystarczy sprzeciw jednego sąsiada do palenia na balkonie, aby inni mieszkańcy musieli dostosować się i zaprzestać palenia.

Aktualne przepisy z 2010 roku wprowadziły zakaz palenia w miejscach publicznych, obejmując m.in. lokale gastronomiczno-rozrywkowe; przystanki komunikacji publicznej; tereny przedsiębiorstw podmiotów leczniczych i pomieszczenia innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne; tereny uczelni; środki pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiekty służące obsłudze podróżnych; pomieszczenia obiektów sportowych; ogólnodostępne miejsca przeznaczone do zabaw dzieci.

Badania przeprowadzone w 2011 roku na zlecenie GUS pokazały, że wprowadzenie 15 listopada 2010 r. ustawy z dnia 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2010 r. Nr 81, poz. 529) przyczyniło się do znacznego zmniejszenia narażenia na dym tytoniowy w miejscach publicznych. Największy, ponad dwukrotny, spadek narażenia odnotowano w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych (z 36% w 2009 r. do 14% w 2011 r.).

Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. 2023 poz. 700 z póź. zm.) określa także kary za nie stosowanie się do przepisów. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, „Kto będąc właścicielem lub zarządzającym obiektem lub środkiem transportu, wbrew przepisom art. 5 ust. 1a nie umieszcza informacji o zakazie palenia, podlega karze grzywny do 2000 zł. Kto pali wyroby tytoniowe, nowatorskie wyroby tytoniowe lub papierosy elektroniczne wbrew postanowieniom art. 5, podlega karze grzywny do 500 zł”.