W wielu dokumentach lub formularzach urzędowych możemy spotkać się z pojęciem wstępnych lub zstępnych. Kogo uważamy za wstępnego a kogo za zstępnego? W dzisiejszym wpisie postaram się przybliżyć te dwa pojęcia, które mogą przysporzyć problemów z ich rozumieniem.
Termin wstępni oraz zstępni najczęściej używane są w sprawach z zakresu prawa rodzinnego. Szczególnie często możemy się na nie natknąć w sprawach dotyczących spadków, darowizn oraz podatków od tych czynności.
O wstępnych i zstępnych możemy mówić jedynie w odniesieniu do osoby fizycznej, nigdy wobec osoby prawnej.
Sprawdź również: radca prawny Tatiana Parma-Mura.
Wstępni
Pojęcie wstępnego najłatwiej zapamiętać poprzez jego skojarzenie ze słowem przodek, przy czym chodzi tu o osoby wywodzące się jedna od drugiej. Wstępnymi będą zatem rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.
Przykład: Jan Kowalski ma 25 lat. Jego wstępnymi są jego rodzice – Barbara i Andrzej, dziadkowie – Anna i Marek oraz Ewa i Paweł, jak również pradziadkowie oraz wcześniejsze pokolenia bezpośrednich przodków.
Zstępni
Jeżeli wstępni są naszymi przodkami to zstępni oznaczają naszych potomków. Do zstępnych zalicza się wszystkich potomków, czyli zarówno dzieci, wnuki, prawnuki itd. Należy jednak pamiętać, że pojęcie to dotyczy potomków w linii prostej – dzieci naszej siostry nie są naszymi zstępnymi.
Do grona zstępnych zalicza się również dzieci adoptowane. Z chwilą przysposobienia zaliczają się one do grona zstępnych, z takimi samymi prawami jak dzieci biologiczne.
Przykład: Marek Nowak ma 60 lat. Ma dwóch synów Adama i Jacka. Adam ma syna Roberta, a Jacek córkę Ewę i adoptowanego syna Bogdana. Zstępnymi Marka Nowaka będą jego synowie – Adam i Jacek oraz wnuczki Robert, Ewa i Bogdan.
Ascendent i descendent
Pojęcie wstępnego i zstępnego używane jest w prawie. W genealogii na określenie przodków oraz potomków używa się pojęć ascendent oraz descendent.
Poprzez ascendenta określa się wstępnych. Najstarszy ascendent w rodzinie (takim o którym historia rodziny już nie pamięta) to protoplasta.
Descendentem określa się potomków czyli zstępnych.